هر نوزادی بعد از تولد با استفاده از حواس پنجگانه به ویژه حس لامسه و شنوایی شروع به شناخت محیط اطراف میکند. با کوچکترین صدایی توجهاش جلب شده و سعی میکند کارهایی که شما انجام میدهید را به روش خودش تقلید کند. این واکنشهای ساده و اولیه کم کم پیشرفت کرده و بیشتر و بیشتر میشوند. اما اگر میخواهید بدانید، نوزاد از بدو تولد تا ۶ ماهگی چه رفتارهایی را به طور معمول باید داشته باشد و مراقبت های اولیه نوزاد را در این رده سنی بشناسید، همراه ما باشید.
در این سن نوزاد به مراقبتهای اولیه بهداشتی زیادی نیاز دارد و معمولا علت گریه نوزاد سه عامل گرسنگی، کولیت و ادرار سوختگی هستند. برای رفع این موارد، به ترتیب باید برای رفع گرسنگی از تغذیه به موقع، در صورت کولیک از گریپ میکسچر طبق دستور پزشک و برای پیشگیری ادرار سوختگی از نپی کرم نوزاد استفاده کنید.
نوزاد ۱ ماهه هنوز دید کاملی ندارد و حرکت او هنوز مانند واکنشهای اولیه است. نوزاد در این سن، توجه ویژهای به چهرهها دارد و دیدن صورت مادر خود را ترجیح میدهد. در این صورت، معمولا روی نور تمرکز میکنند، چرا که قادر به تشخیص رنگها و شکلها از فاصله نزدیک هستند. همچنین توانایی خوابیدن به شکم در حالت خمیده را دارد. نوزاد معمولا میتواند در این سن سر خود را کمی به جلو خم میکند. همچنین در حالت خوابیده، پشت نوزاد خمیده و کمی سفت است.
در این سن باید بسیار مراقب گردن گرفتن نوزاد و حفاظت از گردن او باشید. همچنین استفاده از لوسیونها، روغنها، شامپو بدن نوزاد و شامپو سر نوزاد که فاقد پارابن، فتالئات و شویندههای سولفاته باشند، برای آرامش و سلامتی نوزاد بسیار لازم است. تغذیه نوزاد باید به موقع انجام شده و پوشک او کنترل و تعویض شود. مهارت نوزاد در گردن گرفتن در حمام بسیار مهم است و باید به آن توجه کنید.
رشد نوزاد در دوماهگی شگفت انگیز است. صداهای تولید شده توسط نوزاد در واقع نتیجه دقت او به صورت شماست. او تمایل به برقراری ارتباط با شما را دارد. این تولید صداها با هم ترکیب شده و کم کم نوزاد به زبان خودش با شما ارتباط برقرار خواهد کرد. کودک دوماهه معمولا در ۵ تا ۶ هفتگی میتواند لبخند بزند. در طول روز کمتر میخوابد و بیشتر گریه میکند. البته در مورد گریه کردن رفتار کودکان با هم متفاوت است. معمولا گریههای شبانه و عصرانه نوزاد رایجتر است. علت بیشتر این گریهها، کولیک است و از سه هفتگی شروع شده و تا سه ماهگی طول میکشد. سوختگی پا، خیس بودن، گرسنگی و یا نیاز به برقراری ارتباط و آرام شدن نیز میتوانند از علل اصلی گریه نوزاد باشند.
مهمترین مهارت نوزاد دوماهه، بلند کردن سر به مقدار کم در حالت خوابیده روی شکم است. همچنین اشیای متحرک را با چشمها دنبال میکند و در حالت خوابیده، به پشت اگر او را بلند کرده و بنشانیم، میتواند کمی سر خود را به عقب ببرد. او دستش را دور انگشت شما حلقه میکند. در مراقبت های اولیه نوزاد، گردن گرفتن او را در این دوران جدی بگیرید.
در این سن، پوست نوزاد به عوامل محیطی بسیار حساس است. بنابراین استفاده از انواع کرمها و لوسیونهای ویژه نوزاد از اهمیت خاصی برای حفظ لبخند، آرامش و سلامتی او برخوردار است. ماساژ نوزاد با روغن نوزاد میتواند به افزایش هوش او کمک شایانی کند. بهتر است در این سن تا میتوانید با نوزاد صحبت کنید. نیاز نوزاد نسبت به تعویض سریع پوشک در این سن نسبت به سن یک ماهگی کمتر، اما هنوز زیاد است، و شما باید پس از شستشو، حتما نپی کرم را مجددا استفاده کنید.
سن سه ماهگی، سن حرکتهای کنترل شده برای نوزاد شماست. گردن کودک در این سن بسیار قویتر شده و سرش را به اطراف میچرخاند تا اشیاء را نگاه کند. کودک، بدن خود و شما را لمس میکند، تا آنها را بشناسد. نوزاد در این سن به صورت ارادی لبخند میزند و در پاسخ به لبخند شما، لبخند میزند. او انگشتانش را باز و بسته کرده و ممکن است بتواند، اسباب بازیهای کوچک را در دستش نگه دارد.
اگر نوزاد از شکم آویزان شود، سر را بالاتر از سطح بدن نگه میدارد. همچنین در حالت خوابیده به شکم، سر و سینه خود را بلند میکند. معمولا دستهایش را به سمت اشیاء مختلف دراز کرده و در حالت خوابیده به پشت میتواند اسباب بازی را تکان دهد. کودک در حالت نشسته، حرکات پاندولی دارد و افتادن سر به عقب کمتر میشود. پشت او در این حالت کمی خمیده است. از مهمترین مهارت های کودک در این سن، تمرکز روی صدای موسیقی و تقویت مهارتهای اجتماعی است.
ممکن است نوزاد از این سن از حمام بترسد. بهتر است، در انتخاب شامپوی سر و بدن نوزاد بسیار دقت کنید و هرگز آب را مستقیم روی صورت او نریزید. قبل از استحمام اجازه دهید که کمی با آب در ظرفی کوچک بازی کند. بسیار مهم است که در هنگام استحمام، مراقب سر فرزند خود باشید. بسیار مهم است که قطعات ریز و تیز از دسترس نوزاد دور نگه داشته شود.
اگر عکس یک ماهگی و چهار ماهگی کودک خود را با هم مقایسه کنید، از میزان رشد او شگفت زده خواهید شد. کودک ۴ ماهه عاشق صحبت کردن با شماست و سعی میکند با صداهایی که از خود تولید میکند، با شما ارتباط برقرار کند. میتواند بازیهای سادهای انجام دهد و شما را سرگرم کند. این سن بهترین زمان آموزش مهارت های اجتماعی به نوزاد است. اگر او را مقابل آینه ببرید، از دیدن خودش در آینه لذت برده و در صورت گریه آرام خواهد شد. نوزاد در این سن کم کم شروع به نشستن کرده و خودش را در حالت نشسته ثابت نگه میدارد.
کودک در این سن اشیاء را در دهان خود گذاشته و میمکد. کنترل بیشتری روی حرکات خود دارد و ممکن است انگشتان خود را بمکد که نشان از کنجکاوی او دارد.
نوزاد از ۴ ماهگی تا ۶ ماهگی به مرور زمان دارای مهارتهایی مانند بلند کردن شکم و سر و سینه در حالت خوابیده خواهد شد. همچنین میتواند پاها را کشیده نگه داشته و سر را در محور عمودی قرار دهد. هنوز علاقه شدی به خوردن اشیاء دارد و باید اشیاء ریز از دسترس او دور شود. از نشستن لذت برده و سعی میکند بیشتر بنشیند. اگر او را بلند کنید، پاهایش را به زمین فشار میدهد و میتواند بلند بخندد. با دیدن چیزهای جدید به ویژه غذا هیجان زده میشود. ممکن است در صورت قطع بازی، خشمگین شود و گریه کند.
در این سن، کودک سرعت عمل بیشتری نسبت به ۵ ماهگی دارد و نباید به هیچ وجه لوازم آلوده، ریز و برنده را در کنار او قرار دهید. ماساژ کودک و بازی با او برای کودک بسیار لذت بخش است. استفاده از لوسیون بدن نوزاد برای خشک نشدن پوست او ضرورت دارد. بسیار مهم است که با توجه به مهارت نوزاد و بازیگوشی او، مراقب حرکتهای ناگهانی او در حمام باشید.
یادگیری علت و معلول، در حقیقت از سن پنج ماهگی آغاز میشود. کودک با انجام کارهای مختلفی مثل پرت کردن اسباب بازی سعی میکند علتهای مختلف را درک کرده و دنیای اطرافش را بیشتر و بهتر بشناسد. کودک میتواند گردن و سر خود را ۹۰ درجه نگه دارد. توجه او به چیزهای کوچک جلب میشود. بدون کمک نشسته و به جلو خم میشود. مراقبت های اولیه نوزاد باید با توجه به این مهارتها صورت گیرد.
بسیار مهم است که بدانید کودک شما در این سن باید کم کم خوردن غذای عادی را در کنار شیر و یا شیر خشک آغاز کند. در مورد دستور غذا حتما با پزشک مشورت کرده و مراقب واکسن او باشید. بهتر است کودک را با لوازم رنگی و موزیکال سرگرم کنید. برای شستشوی کودک حتما باید از شامپوهای فاقد پارابن، شویندههای سولفاته و فتالئات استفاده کنید و اجازه ندهید صورت کودک خیس شود. زیرا کودک دارای ترس از حمام خواهد شد.
علاقه نوزاد به وقایع اطرافش در این سن بسیار قابل توجه است. سرش را به سمت صداهای آشنا برده و زمان بالایی را صرف بررسی موارد مورد توجهاش میکند. فعالیت کودک در این سن بسیار افزایش یافته و میتواند کم کم خود را به سمت اشیاء بکشد. توانایی او در گرفتن اشیاء افزایش یافته و شما میتوانید با قرار دادن آنها در جاهای مختلف، این مهارت را تقویت کنید. او میتواند در این سن، اسباب بازی را از یک دست به دست دیگر خود بدهد.
بینایی کودک در این سن تقویت شده و هر دو مردمک روی یک جسم متمرکز میشود. حرکت چشمها باید هماهنگ باشد و در غیر اینصورت باید به پزشک مراجعه کنید. او با دیدن غریبهها گریه نمیکند و میتواند آواهای صدایی را تغییر دهد.
به خاطر داشته باشید، این مهارتهای معمول یک کودک در این سن است و هر کودکی ممکن است با کودک دیگر متفاوت باشد. ممکن است کودک شما در ۶ ماهگی چهار دست و پا برود و از ۷ یا ۸ ماهگی شروع به راه رفتن یا صحبت کردن کند. اما به صورت معمول نوزاد تا ۶ ماهگی رفتارهای بالا را خواهد داشت. مراقبت نوزاد در هر سنی ویژگیهای خاص خود را دارد. بعد از ۶ ماهگی باید تمامی وسایل شکستنی و لبه دار را از دسترس نوزاد دور کرده و درب کمدها و کابینتها را به نحوی ببندید که کودک قادر به باز کردن آنها نباشد.
مراقبت نوزاد و مراقبت های اولیه نوزاد وابسته به عوامل زیادی از جمله مهارت های کودک شماست. شما چه مراقبتهای اولیه ای را برای نوزاد خود انجام میدهید؟